Eerste sneeuw

Een erf vol wilde planten

Naantjehof vanuit de kweektuin: op de voorgrond rode zonnehoed (Echinacea purpurea), op de achtergrond een paars lint dat vooral uit kattestaart (Lythrum salicaria) bestaat. Foto 15 augustus 2012

Toen we hier kwamen waren de percelen rond het huis weiland en het voorterrein was in gebruik als bouwland; dat is inmiddels ruim vijfendertig jaar geleden. 

De planten die je nu ziet zijn een mengeling, ontstaan uit de zaadvoorraad in de bodem, uit aangewaaide wilde planten en uit ingebrachte soorten. Dit alles is hier zijn eigen leven gaan leiden en eigenlijk doen we er niet meer aan dan wat bijsturen waar dat nodig is.

Voorterrein: kattestaart (paars, op voorgrond), lavatera (roze) en pastinaak (geel). Foto 29 juli 2012

Voorterrein: kaardebol (Dipsacus fullonum). Foto 5 augustus 2012

Voorterrein: lavatera  (L. thuringiaca) met haagwinde (Convolvulus sepium). Foto 29 juli 2012

Kaardebol (Dipsacus fullonum). Foto 5 augustus 2012

Voorterrein: lavatera (Lavatera thuringiaca). Foto 29 juli 2012

Voorterrein: heemst (Althea officinalis). Foto 29 juli 2012

Voorterrein: wilde peen (Daucus carota); de bol rechts is een uitgebloeid bloemscherm. Foto 20 juli 2010

Pastinaak (Pastinaca sativa). Foto 13 juli 2010

Voorterrein: tussen al het geweld van de grotere planten - gemiddeld meer dan manshoog- ook grassen en zoals hier, een dotje gewone rolklaver (Lotus corniculatus). Foto 22 juli 2012

Drie maanden groei

31 maart 2012: Naantjehof. Het levende hout in de takkenhaag is gesnoeid en de haag is bijgestopt met de takken van de knotlinde en ander snoeiafval. De plantenresten van voorgaand jaar zijn nu weggehaald.

Wat er in drie maanden tijd de grond uit komt zetten blijft verbazen; elk jaar opnieuw.

29 juni: Naantjehof vanaf dezelfde plek gefotografeerd als voorgaande foto. De Takkenhaag is nu weer helemaal doorgroeid met klimplanten; de Telekia's zijn zo'n anderhalve meter hoog; het Chinees reuzenriet is in dezelfde tijd ruim twee meter de grond uitgeschoten en de knotlinde heeft alweer een volle kruin.

29 juni 2012: Naantjehof de plantengroei rechts van de haag (die hier bijna schuil gaat achter het reuzenriet)

Hout stoken

De houtmijten blijven hier minstens drie jaar intact omdat er vrij veel flinke ongekliefde stukken inzitten. Meestal is er te weinig dunner hout om er meteen een mooi afwaterend dak op te stapelen, en zijn de mijten het eerste jaar dakloos. Voor het dak reserveren we dan het dunnere hout dat de winter erop vrijkomt. Het hout van de mijt op de voorgrond is kort geleden naar binnen gebracht en er is vast een beginnetje gemaakt met een nieuwe vulling

Hout stoken is een manier van leven. Het is alleen rendabel als je zelf voldoende stookhout kan produceren en/of wanneer je aan voldoende goedkoop, liefst gratis, hout kunt komen. Daarbij is het véél werk (zagen, kloven, stapelen) en het vraagt veel opslagruimte. Vers stamhout moet minstens twee jaar drogen, en ruim voor de winter in een droge ruimte worden opgeslagen. Desalniettemin zijn we eraan verknocht.

Hout stoken geeft ons een gevoel van onafhankelijkheid en is - als je goed gedroogd hout stookt - ook nog eens milieu neutraal.

Zo'n dertig jaar verwarmden we onze leefruimte met een houtfornuis en een kachel; sinds zeven jaar hebben we in de stal een 40 kw. Atmos houtvergasser met een daarop aangesloten cv-systeem met een warmtebuffertank van 2700 ltr. en een boiler. Dat bevalt prima, het geeft minder werk en het stookt veel economischer. We gebruiken nu ongeveer evenveel hout als voorheen met de kachels maar verwarmen een groter deel van het huis; het warme water dat we gebruiken is een extra bonus.

Om een houtvergasser te laten renderen is een goed geïsoleerde buffertank noodzakelijk. Dan kun je de ketel maximaal stoken en wordt de hitte in het buffervat vastgehouden. 'Knijpen' (de ketel zachter laten branden) gaat ten koste van het rendement en is vervuilend.

Een houtvergasser geeft geen associatie met 'gezellig', maar meer een machinekamergevoel. Rechts zie je het expansievat dat, vanwege de buffertank, ook behoorlijk aan de maat moet zijn. De buffertank (nog net zichtbaar achter de kachel) is een vertikaal geplaatste ex-propaan-gastank die we met een kraan door het dak naar binnen hebben gebracht

's Winters brandt de ketel bij strenge kou zo'n 12 uur per etmaal; op mildere winterdagen volstaat een uur of zes; in de herfst of voorjaar kunnen we eens in de twee dagen stoken.
Wanneer we alleen de boiler gebruiken, en wat bijverwarming willen in de avond, kunnen we volstaan met twee stookbeurten per week.


Allemaal prachtig dus, maar we missen het gebruik van het fornuis; we missen het vuurtje stoken, het knapperen van brandend hout en het sissen van de waterketels.

Ons oude fornuis staat nog in de keuken - een monumentaal zachtgeel geëmailleerd Belgisch stuk gietwerk, maar helaas is het binnenwerk langzamerhand volledig uitgewoond. Eigenlijk zijn we op zoek naar een goed fornuis om dit gemis op te vangen. Uiteindelijk gaat er niets boven koken op een houtfornuis.

Dit hout is afgelopen winter geoogst; hier zijn nog wel een paar dagen (tussen de bedrijven door) kloven en stapelen nodig om er een karakteristieke mijt van te maken. Uiteindelijk wil het oog ook wat - we genieten ervan om langs onze geordende houtvoorraad te wandelen; dat geeft een voldaan gevoel

Het stookhout voor komende winter is mooi droog binnengehaald

Hier een partij blankhouten frames. Het is licht hout en alles moet op de zaagtafel kleingemaakt worden; maar het is onbehandeld en goed stapelbaar - reden genoeg om dankbaar te zijn voor deze afvalstroom

We hadden nog een restant azobé-resthout van een zagerij; voor (en van) de bruikbare stukken heb ik een houtrek gemaakt

Onze voorraad azobé plankjes koesteren we als brandstof reserve. Deze stouwen hebben een dakje en zijn luchtig gestapeld zodat ze niet zullen rotten. En natuurlijk is het handig om een plankje achter de hand te hebben voor timmerwerk op het erf. 

Avondfoto's

Naantjehof - op de voorgrond witte damastbloem, daarachter rechts moeraswolfsmelk (foto's 23 mei 2012, 21.30 uur)

Naantjehof - gele lis, schildblad, moeraswolfsmelk

Kruidentuintje in Naantjehof met bloeiende bieslook. Naantjehof is een verbastering van naantjes hof (de officiële naam van dit perceel); Naantje is een oude benaming voor een vaasvormig opgekweekte kleine fruitboom; naantjes hof betekende dus gewoon 'boomgaard'

De aanloophaan hebben we Ullemans genoemd. Bij gebrek aan hennen rent hij de hele dag op zijn platvoeten achter ons aan en blijft rondscharrelen waar we aan het werk zijn. Als we naar het voorterrein lopen blijft hij achter, dat is waarschijnlijk te open en te onbekend. Hier oogt hij macho en kraait hij zijn spiegelbeeld in het schuurraam aan.

De Aanloophaan & ander leven

De Aanloophaan (foto 16 mei 2012)

Een dag of vier terug liep er een onophoudelijk kraaiende haan op het bouwland achter ons. Waarschijnlijk een haan uit de buurt op zoek naar een soortgenoot om verhaal te halen dacht ik, want hanengekraai komt hier van verschillende hoeken aanwaaien.
De volgende dag liep hij op het achtererf en de ochtend erna zagen we hem (vanuit ons bed) toenadering zoeken met een paar bergeenden die niets van hem moesten hebben. Hij droop af en verdween later richting kweektuin, die sindsdien zijn voornaamste verblijfplaats lijkt te zijn. Van tijd tot tijd zien we hem wat uitwaaieren in de directe omgeving.

De buren missen geen haan - maar het kan ook zijn dat hij gedropt is door een spijtoptant; in een woonomgeving is lang niet iedereen gecharmeerd van hanengeluid.

Inmiddels heeft hij zijn overdadig uitgekraaide bravoure wat verloren, we horen hem nog maar af en toe. Kippen gedijen meestal niet geweldig in hun eentje.

Zelf was ik bezig om de oude hut in de Noordhof om te bouwen tot kippenhok. Dat moet een redelijk bomvrij onderkomen worden, want onze laatste kippen zijn (alweer drie jaar geleden) roemloos afgeslacht door een vos. Daarna is het er niet meer van gekomen, maar ons hart bloedt als we ergens gekraai horen. Deze zomer moet & zal het dus.

Hoe het met de Aanloophaan zal lopen weten we niet: misschien komt zich nog een eigenaar melden. Als hij er over een week (of wat) nog is mag hij blijven en zal ik een tweetal hennetjes voor hem moeten zoeken.   

En een apart onderkomen maken, want hij voldoet niet aan het bewonersprofiel dat wij voor het nieuwe hok voor ogen hebben.

In de Noordhof komt een toom grote rustige kippen die goed honkvast zijn en niet op de vleugels willen. Die krijgen een ruim en stevig nachtverblijf en kunnen van daaruit overdags vrijelijk uitzwermen. In onze naïviteit gaan we er maar vanuit dat ze de moestuin zullen mijden en zich tevreden kunnen stellen met de aangrenzende boomgaardjes.

En uiteindelijk willen we weer met enige regelmaat een gezonde kip van eigen erf kunnen eten.

Aanloophaan: Is dit een flinke Wyandotte Kriel of een jonge Grote? Ik zie ook geen sporen, zelfs geen begin ervan. Is hij nog zo jong? Of zijn er ook spoorloze volwassen hanen? Mij is dat in ieder geval nooit opgevallen

Vanuit de slaapkamer: bergeenden; de Aanloophaan is inmiddels doorgelopen naar de volgende foto (14 mei 2012)

Vanaf zolder: zoekplaatje met specht en Aanloophaan (14 mei 2012)

details

Slaapplaats, foto 17 mei 2012, 20.42 uur

Zomeren

Camhof: 30 april

Lang te koud en te droog, maar nu is er weer voldoende water gevallen en begint het te zomeren.

Camhof: moestuin achtererf

Camhof: spontane plantengroei langs het noordpad

noordpad detail

Lente: fazanten & kievitsbloem

Buitenwonen: fazanthaan gezien vanuit de keuken (foto 3 april 2012)

Fazanten
De afgelopen dagen scharrelt er een forse fazanthaan in de zuidtuin, vanuit de keuken en zolder hebben we er goed zicht op. Zijn langdurige aanwezigheid doet vermoeden dat de hen al aan de leg is. Ook in het boomgaardje achter scharrelt een haan rond, en één in de katuin bij de weg. Dat zou op drie nesten duiden en het geeft waarschijnlijk ook de onderlinge afstand aan die ze hier nodig lijken te hebben; de plekken liggen minstens 100 mtr. uit elkaar.

Eergisteren was de dikke haan in de zuidtuin langdurig in conflict met een kennelijk jongere (want slankere) soortgenoot. Poes Paf zat op nog geen drie meter afstand aandachtig naar de schermutseling te kijken; ze werd volledig genegeerd. Toen de jongere haan er vandoor ging stond Paf op, en keek ze  - inmiddels bijna zij aan zij met de dikke haan - de vluchteling na. Alsof beide genoten van de geklaarde klus.


Kievitsbloem
We hadden ons er allang bij neergelegd dat kievitsbloem hier slecht gedijt en dan opeens is er een plek waar ze het weelderig doen. In een nukkig stuk kleiige grond in de kweektuin; een plek die in niets lijkt op de 'ideale leefomgeving' en waar we ze niet bewust geplant hebben. Waarschijnlijk gezaaid door Manja (alweer jaren geleden toen daar zaaibedden waren) en bij gebrek aan succes vergeten.

Kievitsbloem in de kweektuin (foto 3 april 2012)

Detail kievitsbloem: de witte zijn bij nadere beschouwing flets lichtgroen met witte stippels (foto 3 april 2012)

Lente: maaien en mijten

Cammingha Hof: voorterrein 21 maart 2012

Opeens is het lente en zit de zomer je weer op de hielen.
Opruimtijd is het nu: de ruigten die we 's winters intact laten om gedierte dekking te verschaffen, moeten nu gemaaid om de plantengroei weer licht en ruimte te geven. Het maaisel gaat op permanente mijten die hier, net als het snoeihout, een karakteristiek onderdeel zijn van het terrein.

21 maart 2012

23 maart 2012

Overal op het terrein zijn afvalmijten; onderin vaak een holle ruimte van takken of stronken zodat ze bruikbaar zijn als schuilplaats voor allerlei gedierte (foto 21 maart 2012)

Winterwerk: linden knotten

Knotlinden: wij snoeien ze meestal eens in de vier jaar; dat is best een behoorlijke klus- maar het uitzicht maakt veel goed (foto 27 februari 2012)

 

Met de stelling is het comfortabel werken, maar ladders blijven nodig om her en der wat ruimte te maken (foto 26 februari 2012)

Met Manja op de achtergrond zie je pas goed hoe groot die knoesten zijn (foto 26 februari 2012)

Al een eind op weg (foto 28 februari 2012)

In dergelijke ingerotte oksels broeden met enige regelmaat eenden; voor de kuikens [die op aandrang van hun moeder naar beneden springen] moet het een spectaculaire duik zijn. Hun geringe gewicht behoedt ze voor verwondingen, ze dwarrelen naar beneden.